Bruksizm, uyku esnasında yada gün içinde diş sıkma veya gıcırdatma şeklinde kendini gösteren istemsiz bir aktivitedir. Altında yatan nedenler araştırıldığında alerji, oklüzyal bozukluklar, enfeksiyon, genetik yatkınlıklar ve en başta stres durumu ile ilişkilendirilmektedir. Çoğu zaman stres durumu fazla, kaygılı ve gergin bireylerde daha sık görülmektedir.
Şiddetli bruksizm esnasında normal çiğneme fonksiyonu sırasındaki çiğneme yükü daha çok laterale kayarak 1,5 saniyede 3-4 katına kadar çıktığı bilinmektedir. Bu yüklenme sebebiyle eklem çevresi kaslarda ve çene ekleminde dejenerasyonlar meydana gelmektedir.
Bruksizm Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda ve yetişkinlerde sık rastlanılan temporomandibular eklem problemlerinin başında gelen diş sıkma problemi toplumun her kesiminde görülebilir. Diş sıkma ile birlikle:
- Çiğneme kaslarında spazm ve ağrı,
- Boyun ağrısı,
- Dişlerde aşınma
- Uyku kalitesizliği
- Çiğneme fonksiyonlarında kısıtlılık
- Postüral değişiklikler
- Baş dönmesi
- Kulak çınlaması
- Baş ağrısı
gibi bir çok şikayet ortaya çıkabilmektedir.
Diş Sıkması Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bruksizm tedavisinde dental splinler, medikal yaklaşımlar, psikolojik terapiler ve fizyoterapi ile bütüncül bir tedavi başarısı sağlanabilmektedir.
Bu rahatsızlığın tedavisinde özellikle uyku sırasında tercih edilen splintler kullanılmaktadır. Bu splintlerin hedefi diş temaslarını önleyerek diş pozisyonunu korumak ve çiğneme kaslarına binen yükü minimalize etmektir.
Diş sıkma, temporomandibular eklemde uzun süreli yüklenme ve artan çene aktivitesi ile birlikte postür değişikliklerini başlatan önemli faktörlerden biridir. Çiğneme kasları ile sinerjist çalışan servikal bölge kasları da postüral değişimlerden etkilenir ve özellikle başın önde olduğu postürü, boyun bölgesi kaslarındaki spazmı ve boyun ağrısını da tetikler. Bu nedenle bruksizm terapi sürecine boyun bölgesine yapılan germe uygulamaları,izometrik egzersizler, manuel terapi uygulamaları ve mobilizasyonlar da eklenmelidir.
Bunun yanı sıra çiğneme kasları ve temporomandibular eklem çevresi kaslara yoğunlaşarak yapılan manuel terapi tekniklerininde ve egzersiz uygulamalarınında bruksizm semptomlarını azaltmada etkili olduğu görülmektedir.
Söz konusu hastalığın terapi sürecinde yapılabilecek bazı manuel terapi teknikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Kaslara yapılabilecek olan streching egzersizleri
- Çene kaslarına dışarıdan yapılacak olan trigger point uygulamaları
- Ağız içerisinden yapılan trigger point ve gerekli gevşeme uygulamaları
- Ek olarak çiğneme kaslarından birisi olan temporalis kasına yönelik gevşetme uygulamaları
- Servikal bölge kaslarına germe uygulamaları
- Servikal bölge derin doku ve masaj uygulamaları
- Servikal fasyayı gevşetmeye yönelik egzersizler
- Diyafram solunum egzersizleri
- Mewing (dili üst damağa bastırma) egzersizi
Manuel terapi uygulamaları ile bruksizmli bireylerde kas ağrısı, ağız açıklığı,kaygı, stres ve baş duruşunun iyileşebildiği görülmektedir.
Bruksizm terapi sürecinde terapistin uygulamaları haricinde bireyin gün içerisindeki dil postürünün, uygulaması gereken egzersizlerin ve gevşeme tekniklerininde oldukça önemli olduğu unutulmamalıdır.
Bruksizmin davranışsal bir fonksiyon değişikliği olduğunu ve sorunun birincil temelinin stres ve kaygı bozukluğu olduğunu düşünürsek kişinin psikolojik destek alması da gerekebilmektedir.
Sonuç olarak bruksizm sürecinde diş hekimleri, fizyoterapistler ve psikologlar ile uygulanacak olan süreç en etkili ve güvenilir yöntemdir.
Başta İstanbul fizyoterapist ve Mersin fizyoterapist hizmeti olmak üzere ülkemizin pek çok yerinde fizyoterapi hizmeti için bize ulaşabilirsiniz!
